محمد هلاکو اظهار داشت: در حال حاضر مشکلات زیادی در حوزه بازرگانی وجود دارد که بخشی از آنها داخلی، بخشی مربوط به مرز و بخشی هم مشکلات بین المللی است.
وی با اشاره به مشکلات داخلی افزود: امروز افرادی که در سطح کلان تصمیم گیر هستند تصمیماتشان اصلا کارشناسی نیست و همین تصمیمات اشتباه باعث میشود که صادرات آسیب جدی ببیند.
نایب رئیس اول اتاق بازرگانی سنندج ادامه داد: یکی از این تصمیمات غلط بحث پیمان سپاری ارزی است که براساس آن صادرکننده را مجبور کردهاند که ارز حاصل از صادرات را به کشور برگرداند این درحالی است که بیشترین صادرات ما با کشور عراق است که معامله با آنها بیشتر از طریق ریال انجام میشود و ارزی معامله و ردوبدل نمیشود که بخواهیم تحویل بانک مرکزی یا سامانه نیما دهیم و همین مسأله امروز بزرگترین مشکلات را برای صادرات ایجاد کرده است.
وی با بیان اینکه تصمیماتی که در سطح کلان گرفته میشود آسیب شناسی نمیشود گفت: تصمیمگیران رده بالا بدون اطلاع قبلی دستور ممنوعیت صادرات و همچنین گرفتن عوارض را برای برخی محصولات و کالاها صادر میکنند در صورتی که صادر کننده بعد از پیدا کردن بازار هدف قراردادهای درازمدت منعقد میکند که سودی عایدش شود، اما در سایه همین قوانین خلقالساعه صادرات متوقف میشود و بازار را از دست میدهد.
نبود مشوقهای صادراتی از مشکلات اصلی صادرکنندگان است
هلاکو نبود مشوقهای صادراتی را یکی دیگر از مشکلات صادرکنندگان عنوان کرد و گفت: در سالهای گذشته مشوقهای صادراتی برای صادرکننده وجود داشت و همین موجب میشد که صادرکننده کالا و محصول خود را با قیمت پایینتر به بازار بدهند و در مقابل رقیبان حرفی برای گفتن داشته باشد اما امروز این مشوقها در ایران حذف شده است مثلا تا چند ماه پیش بازار فروش تخممرغ در کردستان عراق خوب بود اما به محض اینکه بازارمان رونق گرفت دولت ترکیه برای صادرات تخممرغ به عراق یارانه اعمال کرد و همین باعث شد تجار ترکیهای تخممرغ را با قیمت کمتری در بازار عراق به فروش برسانند و به راحتی توانستند ما را حذف کنند.
وی گفت: هر چند این مشکلات و مسائل وجود دارد، اما در داخل توجهی به آن نمیشود و برنامهریزی هم برای آن انجام نمیشود.
نایب رئیس اول اتاق بازرگانی سنندج تاکید کرد: مشوقهای صادراتی در کشور وجود ندارد و فقط در حد شعار حرفهایی زده میشود که مطمئنا با شعار هم کاری انجام نمیشود و چرخ اقتصاد همچنان لنگ میزند.
زیرساخت مرز باشماق استانداردهای بینالمللی را ندارد
وی مشکل دیگر را نامناسب بودن زیرساختها در کردستان عنوان کرد و گفت: هر چند مرز باشماق که یک مرز بینالمللی است و میتواند در توسعه صادرات استان نقش موثری داشته باشد، اما از لحاظ زیرساختها استانداردهای بینالمللی را ندارد.
وی گفت: در حال حاضر روزانه حدود ۱۵۰الی ۲۰۰ماشین محمولههای صادراتی را در مرز باشماق جابجا میکنند و در بهترین شرایط هم شاید این رقم به ۴۰۰ماشین برسد این درحالی است که در مرز ابراهیم خلیل که مرز مشترک ترکیه با اقلیم کردستان عراق است روزانه ۲۵۰۰الی ۳هزار ماشین کار جابجایی کالاها را انجام میدهند آنها با این حجم صادرات انجام میدهند و ما هم به دلیل نامناسب بودن زیرساختها این مقدار صادرات انجام میدهیم.
وی تصریح کرد: هیچ حمایتی از صادرکننده انجام نمیشود که بتوان بازاری را که به دست آورده است حفظ کند.
وی با بیان اینکه صادرکنندگان با ریسکهای تجاری و سیاسی فراوانی روبرو هستند گفت: صندوق ضمانت صادرات در عراق که باید به عنوان چتری حمایتی باشد بسیار ضعیف عمل کرده و آنطور که لازم است و انتظار میرود عملکردی در حد صفر دارد.
بخش کنسولگری ضعیف عمل میکند
نایب رئیس اول اتاق بازرگانی سنندج ادامه داد: بخش کنسولگری ما هم ضعیف عمل میکند الان اکثر کشورهایی که در صادرات موفق هستند کنسولگریهای آنها در کشورهای مختلف کار میکنند و بسیاری از کارمندان آن بیشتر در حوزه اقتصادی فعالیت میکنند تا حوزه سیاسی اما در کل دیپلماسی اقتصادی ما بسیار ضعیف است.
هلاکو گفت: هر چند در استان کردستان مرز باشماق را داریم، اما سهم کردستان از این صادرات هم اندک است مقدار صادراتی هم که وجود دارد مربوط به کالاهای بخش کشاورزی است، چرا که استان کردستان در بخش صنعتی تنوع محصولات صادراتی ما به نسبت استانهای دیگر کم است.