دستورالعمل اجرایی طرح «مهارت آموزی در محیط کار واقعی» به عنوان یکی از سه طرح ذیل طرح کارانه اشتغال جوانان (کاج) پس از ابلاغ از سوی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای، تدوین و سازوکار اجرای آن تعیین شد.

 بر اساس اطلاعات به دست آمده، متقاضیان این طرح اعم از استاد کار و مهارت آموز می‌توانند از امروز با مراجعه به مراکز سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور ثبت نام کنند.

دستورالعمل اجرایی این طرح در ۱۴ماده تهیه شد که در آن اهداف، شرایط آموزش، شرایط مرکز یادگیری، وظایف مربی و مهارت آموز مشخص شده است.

خبرگزاری مهر متن دستورالعمل اجرایی طرح مهارت آموزی در محیط کار واقعی را منتشر کرد که جزئیات آن به شرح زیر است:

دستورالعمل اجرایی طرح مهارت آموزی در محیط کار واقعی موضوع مصوبه مورخ ۱۳۹۵.۱۱.۵شورای عالی اشتغال

مقدمه

در راستای اجرایی نمودن بند ۲سیاست های کلی اشتغال ابلاغی ار سوی مقام معظم رهبری و بند ۵سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی «طرح مهارت آموزی در محیط کار واقعی» با رویکرد ایجاد بسترهای لازم برای اشتغالی مولد و پایدار و همچنین استمرار و تثبیت اشتغال فرصت‌های موجود و مورد نیاز جامعه به ویژه در مشاغل خرد و خانگی با استفاده از ظرفیت های بخش های غیردولتی در توسعه آموزش های مهارتی و نیز برای استفاده از ظرفیت‌های آموزشی موجود در محیط‌های کارگاهی و در راستی توسعه و تنوع الگوهای اموزشی تدوین گردیده است.

ماده ۱: اهداف

۱- «آشنایی با محیط کسب و کار، کسب تجربه و آماده سازی و ایجاد خودباوری در مهارت آموز برای ورود به عرصه اشتغال و کارآفرینی

۲- حفظ و پایداری مشاغل سنتی و بومی خصوصا در صنایع دستی

۳- کمک به بنگاه‌های فعال به منظور شناسایی و جذب نیروی کار مستعد و توانمند

۴- کاهش هزینه های جذب و به کارگیری نیروهای فاقد مهارت

۵-استفاده از ظرفیت و توان آموزشی عملی بنگاه‌های اقتصادی

ماده ۲-اختصارات و تعاریف

۱-۲- اداره کل: ادارات کل آموزش فنی و حرفه‌ای استان ها.

۲- ۲- سازمان: سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور.

۲-۳-مرکز یادگیری (واحد مشمول طرح) : یکی از مراکز آموزشی یا کارگاه هایی است که به مجوز سازمان می تواند نسبت به تربیت فنی و حرفه ای مهارت آموز، در حرفه های آموزشی مجاز اقدام نماید.

۲-۴: حرفه آموزشی مجاز: حرفه یا شایستگی که در قالب استاندارد آموزشی سازمان مصوب گردیده است.

۲-۵: مهارت آموز: فردی که پس از کسب دانش کافی در یکی از حرفه های آموزشی مجاز به منظور کسب مهارت ۔ با رضایت و اختیار خود (در مورد اشخاص زیر ۱۸سال با اطلاع و رضایت کتبی ولی) تحت نظارت مرکز یادگیری و مطابق مقررات آموزشی سازمان در واحدهای مشمول طرح براساس این دستورالعمل مشغول آموزش می شود.

۲-۶مربی (استادکار)؛ فردی که تجربه، توان فنی، شغلی و مهارتی وی مورد تا باید صنف با صنعت مربوطه بوده و در کارگاه شاغل می باشند و دارای پروانه کسب یا بهره‌برداری از مراجع ذیصلاح است.

۲-۷-مهارت آموزی در محیط کار واقعی: یکی از روشهای آموزش فنی و حرفه ای است که طی آن مهارت و شایستگیهای مورد نیاز در چارچوب استانداردهای آموزشی سازمان از مربی به مهارت آموز همزمان با فرآیند تولید محصول و ارائه خدمت منتقل می گردد.

ماده ۳-شرایط مهارت آموز

۱-۳-مهارت آموز علاقه مندی و تمایل خود را کتبا  اعلام نماید.

۳- ۲- سن مهارت آموز حداقل ۱۵سال باشد.

۳- ۳- تابعیت ایرانی داشته باشد.

۴-۳- شرایط و توانایی لازم متناسب با استاندارد آموزشی مربوطه را داشته باشد.

۵-۳-از کارکنان فعلی کارگاه نباشد.

ماده ۴- شرایط مربی (اسناد کار)

۴-۱-حداقل دارای ۵سال و در صورت داشتن گواهینامه مهارت دارای سه سال سابقه کار مرتبط (در همان شغل) باشد.

۲-۴-حسن شهرت، سطح تخصص و توان حرفه حرفه‌ای وی مورد تایید صنف یا صنعت مربوطه باشد.

۳-۴صلاحیت عمومی و توانمندی انتقال مطالب به مهارت آموزان را داشته باشد.

ماده ۵- شرایط آموزش

۵-۱- آموزش در مرکز یادگیری تعیین شده و در ساعات معمول کار اجرا گردد.

۵-۲-آموزش مطابق استاندارد آموزشی سازمان صورت گیرد. برای مشاغل فاقد استاندارد، سازمان با مشارکت متخصصین صنف یا صنعت نسبت به تهیه و تدوین استاندارد اقدام می نماید.

۵-۳-زمان آموزش برابر با زمان مندرج در استانداردهای آموزشی بوده و حداکثر یک سال باشد. همچنین حداقل مدت زمان آموزش در هر زمان نباید کمتر از هشتاد ساعت باشد.

۵-۴- آموزش بایستی متناسب با حرفه و استاندارد آموزشی باشد.

۵-۵- در صورت تخلف مرکز یادگیری، معرفی مهارت آموز به دیگر مراکز مشابه مجاز می باشد.

۶-۵- سرفصل های آموزشی باید در مرکز یادگیری نصب شده باشد.

۷-۵- مهارت آموز در پایان دوره به منظور اخذ آزمون های مربوطه به مراکز یادگیری معرفی می شود.

۸-۵- مربی (استادکار) حین اجرای آموزش اجازه کاهش تعداد یا اخراج کارگران مشمول بیمه تامین اجتماعی نسبت به زمان شروع اجرای طرح را ندارد. (تعداد بیمه شدگان واحدهای مشمول نباید کاهش یابد.

۹-۵-تعداد مهارت آموزان برای هر واحد مشمول به شرط وجود امکانات، تجهیزات، فضا و ایمنی کافی حداکثر ۳نفر می باشد.

۱۰-۵-مشخصات تمامی دوره های آموزشی می بایست در پورتال جامع آموزش سازمان درج گردد.

۱۱-۵-طرفین حق مطالبه هیچگونه وجهی بابت اجرای دوره آموزشی را ندارند.

ماده ۶- شرایط مرکز یادگیری

۱-۶- دارای پروانه کسب یا بهره برداری معتبر باشد.

۲-۶-مجوز آموزشی مربوطه را از اداره کل داشته باشد.

۳-۶-دستورالعمل های ایمنی و حفاظت فنی و بهداشت کار در مرکز یادگیری رعایت شده باشد.

۴-۶-دستگاه ها و تجهیزات مرکز یادگیری متناسب با نوع استاندارد آموزشی باشد.

۵-۶-مرکز یادگیری می بایست نسبت به اعلام درخواست آموزشی مهارت آموز به سازمان اقدام نماید.

۶-۶-اعتبار مجوز هر واحد مشمول طرح، در صورت عدم جذب و به کارگیری حداقل یک سوم از ظرفیت مهارت آموختگان آن واحد، فاقد اعتبار بوده و قابل تمدید نیست.

ماده ۷- وظایف مربی (استادکار)

۱-۷-رعایت استانداردهای آموزش مهارتی

۲-۷-تکمیل و تحویل اسناد، مدارک و فرم های ارائه شده اداره کل.

۳-۷-معرفی مهارت آموز برای آزمون پایان دوره به مرکز بلافاصله بعد از پایان دوره.

۴-۷-همکاری با عوامل معرفی شده از طرف اداره کل.

۵-۷-رعایت مفاد قرارداد آموزشی منعقد شده بین مربی (استادکار) و مهارت آموز (یا ولی وی)

۶-۷-همکاری در اخذ آزمون های کتبی و عملی پایان دوره آموزشی.

۷-۷- اعلام ترک دوره مهارت آموزی به داره کل مربوطه.

۸-۷-توانمندسازی مهارت آموز در مهارت های کسب و کار به همراه مهارت های شغلی در حد متعارف حرفه مربوطه و رعایت کرامت انسانی.

۹-۷-خودداری از محول نمودن آموزش به دیگران.

ماده ۸-وظایف مهارت‌آموز

۱-۸-تا پایان مدت دوره موظف به اجرای مفاد قرارداد آموزشی باشد.

۲-۸-طبق برنامه آموزشی تعیین شده توسط مربی در محل آموزش حاضر شود.

۳-۸- در صورت غیبت مهارت آموز (به علت بیماری و ...) وی موظف است مراتب را در اسرع وقت به همراه اسناد و مدارک مربوطه به مرکز یادگیری اطلاع دهد.

۴-۸- کلیه مقررات انضباطی، ایمنی و آموزشی مرکز یادگیری را رعایت کند.

۵-۸- در آزمون های پایان دوره شرکت کند.

۶-۸-مهارت آموزان پس از موفقیت در هر دوره آموزشی قبلی در اولویت ثبت نام در دوره های تکمیلی مراکز آموزش فنی و حرفه ای سازمان می باشند.

ماده ۹-وظایف مشترک مربی (استادکار) و مهارت آموز

۱-۹-عدم اجبار به امور غیر آموزشی از جمله ضمانت، شهادت، شراکت، معامله و...

۲-۹-امانت داری، تلاش حداکثری برای حفظ جان، مال، تجهیزات و مواد مصرفی طرفین

۳-۹- رعایت شئونات اخلاقی و اجتماعی

۴-۹-ارائه اطلاعات لازم به ولی مهارت آموز، مرکز یادگیری، تشکل صنفی و صنعتی مربوطه برای اجرای بهینه دوره و حفظ مطلوبیت اجرای دستورالعمل

۵-۹-طرفین در صورت توافق برای توقف اجرای دوره آموزشی لازم است مراتب را کتبا حداکثر ۱۵روز بعد از توقف اجرای دوره آموزشی به اداره کل و صنف مربوطه اعلام نمایند.

تبصره: مرجع رسیدگی به اختلافات آموزشی مهارت آموز و مربی (استاد کار) تشکل صنفی یا صنعتی مربوطه می باشد. در صورت عدم حصول نتیجه، مربی (استادکار) به اداره کل معرفی می گردد.

ماده۱۰- وظایف سازمان و اداره کل

۱-۱۰-اخذ آزمون پایان دوره و صدور گواهینامه مطابق استاندارد آموزشی یا تاییدیه برای قبول شدگان.

۲-۱۰-تدوین و به روز رسانی استانداردهای آموزشی مورد نیاز دوره های آموزشی.

۳-۱۰-نظارت بر اجرای دوره های آموزشی.

۴-۱۰-صدور کارت شناسایی برای مربی و مهارت آموز.

۵-۱۰-برگزاری دوره توجیهی برای مهارت آموزان قبل از شروع آموزش و تعیین اهمیت اجرای دوره (در صورت ضرورت).

۶-۱۰-استفاده از مربی (استادکار) به عنوان آزمونگر و طرح سوالات آزمون های کتبی و عملی شغل مربوطه (در صورت لزوم).

۷-۱۰-پوشش بیمه مسئولیت مدنی مهارت آموزان طی دوره آموزشی (نظیر کارآموزان مراکز آموزشی فنی و حرفه ای)

۸-۱۰-برگزاری دوره آموزشی روش و فنون تدریس برای مربی (استادکار) قبل از شروع دوره آموزشی (در صورت لزوم)

۹-۱۰-طراحی و به کارگیری سامانه رایانه ای مناسب برای شناسایی، ثبت نام، بررسی، معرفی و سایر مراحل اجرایی طرح به منظور تسهیل امور متقاضیان و دستگاه های دست اندرکار دستورالعمل و حسن نظارت بر فرآیند اجرای طرح مطابق با درخواست مرکز یادگیری.

تبصره:منابع مورد نیاز برای بیمه مسئولیت مدنی مهارت آموزان همه ساله توسط سازمان برنامه و بودجه کشور تامین خواهد شد.

ماده ۱۱: کمیته راهبری ملی

به منظور سیاست گذاری، هدایت و نظارت بر اجرای این روش آموزشی، کمیته ای به نام کمیته راهبری ملی در سازمان با ترکیب زیر تشکیل می شود:

۱۱-۱- ریاست سازمان (رئیس کمیته)

۱۱-۲- معاون آموزش سازمان (دبیر)

۱۱-۳- یک نفر نماینده معاونت توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی

۱۱-۴- یک نفر نماینده معاونت روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی

۱۱-۵- یک نفر نماینده سازمان تأمین اجتماعی کشور

۱۱-۶- یک نفر نماینده وزارت صنعت، معدن و تجارت.

ماده ۱۲: وظایف کمیته راهبری ملی

۱۲-۱- تصویب حرفه های آموزشی مجاز با در نظر گرفتن اولویت مشاغل سنتی و صنایع دستی

۱۲-۲- تصویب سقف تعهدات آموزشی پیشنهادی کمیته اجرایی استان به صورت سالانه

۱۲-۳- تعیین نحوه صدور مجوز، نظارت بر دوره های آموزشی و برگزاری آزمون نهایی

۱۲-۴- نظارت بر اجرای صحیح دستورالعمل و ارائه گزارش سالانه به دبیرخانه شورای عالی اشتغال

۱۲-۵- تدوین استاندارد برای دوره های آموزیش فاقد استاندارد

ماده ۱۳: کمیته اجرایی استان

به منظور صدور مجوز و نظارت بر اجرای دوره های آموزشی، کمیته ای با ترکیب زیر در تمام استان ها تشکیل می شود:

۱۳-۱- مدیر کل فنی و حرفه ای استان (رئیس کمیته)

۱۳-۲- مدیر کل فنی و حرفه ای استان (رئیس کمیته)

۱۳-۳- نماینده اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان

۱۳-۴- نماینده اتاق اصناف استان

۱۳-۵- یک نفر از نمایندگان تشکل های کراگرزی با معرفی مدیر کل تعاون، کار و رفاه  اجتماعی استان.

۱۳-۶-  یک نفر از نمایندگان تشکل های کارفرمایی با معرفی مدیر کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان

۱۳-۷- نماینده اداره کل تأمین اجتماعی استان

۱۳-۸- نماینده اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان

ماده ۱۴: وظایف کمیته اجرایی استان

۱۴-۱- تصویب و صدور مجوز آموزش به واحدهای مشمول طرح

۱۴-۲- پیشنهاد حرفه های آموزشی مجاز با در نظر گرفتن اولویت مشاغل سنتی و صنایع دستی

۱۴-۳- پیشنهاد میزان تعهدات آموزشی جهت تصویب توسط کمیته راهبری ملی به صورت سالانه.

۱۴-۴- نظارت بر اجرای صحیح دستورالعمل هر دوره آموزشی و ارائه گزارش فصلی به کمیته راهبری ملی